Visie voor Marken op Openbare ruimte

Functioneel, schoon, heel, veilig en passend bij ons cultureel erfgoed en vrij uitzicht

Inleiding
De openbare ruimte van Marken betreft het uitzicht op ons omringend water, kustlijnen, omringdijk en de openbaar toegankelijke infrastructuur binnen deze omringdijk. Particulier grond- en huizenbezit is ook onderdeel van de openbare ruimte omdat dit ook ons uitzicht bepaalt. Verder heeft Marken vele monumenten en om ons cultuurhistorisch erfgoed in stand te houden valt het hele eiland onder beschermd stads- en dorpsgezicht.

Binnen het thema Openbare Ruimte speelt veel. Denk aan onderhoudsprogramma’s van beherende overheden, eisen van beschermd stads- en dorpsgezicht, duurzaamheidsmaatregelen zoals zonnepanelen en windmolens, dijkversterking omringdijk Marken, dijkversterking Hoorn-Amsterdam, ontwikkelingen in het Markermeer en de Gouwzee, herinrichting toegangsweg N518, maar ook een veilige verkeersafwikkeling en handhaving van doorrijden en parkeren van niet-vergunninghouders. Vanwege de omvang van het thema Openbare Ruimte is gekozen voor een onderverdeling in vier sub-thema’s:

A: Onderhoud openbare ruimte en verkeersveiligheid
B: Ontwikkelingen buitendijks
C: Ontwikkelingen omringdijk (inclusief de haven)
D: Ontwikkelingen binnen de omringdijk

Per sub-thema worden de volgende zaken uiteengezet:
1) Huidige situatie
2) Wat willen we bereiken
3) Hoe doen we dat

Daarna volgt een algemeen deel waar de volgende onderwerpen worden uiteengezet:
4) Wat is van daaruit onze opdracht
5) Hoe organiseren we deze opdracht
6) Waar zijn raakvlakken met andere thema’s uit de Visie voor Marken op de Toekomst
7) Wat verwachten wij van de gemeente Waterland

In algemene zin is het van belang dat er vanuit diverse overheden ruimte wordt geboden aan burgers en bedrijven. Kwaliteit op maat is dan mogelijk en kansen kunnen worden benut vanuit burgerparticipatie.
Organisaties van betreffende overheden moeten hiervoor zijn ingericht of nog worden ingericht. Goed voorbeeld van burgerparticipatie is het proces rond het tussentijds onderhoud en ontwerp van de omringdijk (Rijkswaterstaat).

1) Huidige situatie

1A) Huidige situatie - Onderhoud openbare ruimte en verkeersveiligheid

De openbare ruimte wordt onderhouden door de gemeente Waterland, Rijkswaterstaat, Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, provincie Noord-Holland, (boeren)bedrijven en particulieren. Vooral het onderhoud door de gemeente Waterland en Rijkswaterstaat is onder de maat. De omringdijk ziet er vaak bedroevend uit en is slecht begaanbaar en daarmee niet verkeersveilig. De openbare plantvakken zijn met weinig kleur ingericht en daardoor saai. De straten en de fundering daarvan, maar ook de fundering van aangrenzende huizen, is niet
ingericht op zwaar verkeer en bij herbestrating laat de kwaliteit te wensen over.
De provinciale weg N518 is noch een erftoegangsweg noch een gebiedsontsluitingsweg. Vooral vanwege ruimtegebrek en hoge kosten kan er geen duidelijke keuze worden gemaakt en wordt er gezocht naar een compromis om aan de verkeersveiligheidseisen te voldoen. Het parkeervak langs de N518 nabij het Kruis is al
jaren een punt van zorg vanwege uitrijdend en draaiend verkeer. Bij de ingang van de bebouwde kom van Marken en de direct daarachter gelegen algemene parkeerplaats, is dankzij diverse fysieke maatregelen en zebrapaden de verkeersveiligheid ondertussen verbeterd. Bezoekers worden daarnaast dwingender naar deze algemene parkeerplaats geleid waardoor het aantal doorrijders is afgenomen. Door deze afzetting kunnen auto’s van en naar supermarkt Deen niet meer vrij alle richtingen kiezen en moeten soms omrijden via de Boxenring.

Verder hebben fietsers geen duidelijke (eigen) route naar Deen en de inrichting van de weg sluit onvoldoende aan op het 30 km/uur-regime. De recent geplaatste komgrensborden langs de Walandweg zijn overbodig en leiden tot een verstoring van het beeld en onduidelijkheid voor ter plekke onbekende bezoekers. Parkeren binnen Marken gebeurt, ondanks aangelegde extra parkeerplaatsen, nog steeds in bermen en op stoepen. Daardoor raken deze beschadigd en kunnen hulpdiensten (onder meer de brandweer) niet altijd passeren. Wegen binnen Marken zijn feitelijk te smal voor tweerichting verkeer en zeker als deze wegen de hoofdroutes van de toeristen zijn.

1B) Huidige situatie - Ontwikkelingen buitendijks

Over het algemeen is de Markerdijk en het omringende water een plek van rust en schoonheid met een behoorlijke kwaliteit op het gebied van flora- en fauna. Niet voor niets maken grote delen onderdeel uit van Natura-2000 en de Ecologische hoofdstructuur. Af en toe wordt dit verstoord door geluidsoverlast vanaf het
water (partyboten), Almere (housefestivals), de verbindingsdijk (motorraces) en omringdijk (huurscooters). De tuinbouwkassen in Flevoland zorgen daarnaast ’s nachts voor lichtvervuiling en een van de aanvliegroutes van Schiphol ligt precies boven het Markermeer. Ook is het uitzicht op het Markermeer vanwege de
bouwontwikkelingen langs de kustlijn van Flevoland minder fraai geworden onder meer door een hoge vierkante woontoren. De gemeente Almere heeft daarnaast plannen om een strook van haar kust verder te ontwikkelen tot zelfs in het Markermeer. Ook zijn er plannen voor een derde windmolen bij de Nes en mogelijk een
zonnepanelenpark ter plaatse. Daarnaast zijn er ook nog vele andere ontwikkelingen gaande die verder worden benoemd in paragraaf 3B.

1C) Huidige situatie - Ontwikkelingen omringdijk (inclusief de haven)

De omringdijk Marken voldoet niet aan de wettelijke eisen. Tussen de Rozenwerf en de vuurtoren is de dijk deels te laag en bij grote delen van de Zuid- en Westkade is de steenbekleding en macrostabiliteit niet in orde. Qua macrostabiliteit voldoet zelfs de robuuste ogende Noordkade niet. In 2012 is, na zes jaar praten met onder meer ook de Eilandraad, het voorkeursalternatief Vierkant versterken voor de Zuid- en Westkade door Rijkswaterstaat gepresenteerd. Ter plaatse van bebouwing, zoals Rozenwerf en Noorderwerfstraat, werden vanwege ruimtegebrek damwanden voorgesteld. Dit voorkeursalternatief is begin 2013 terzijde geschoven na protesten vanuit de bevolking en De Eilandraad. Daarnaast zag Rijkswaterstaat ook zelf in dat dit zeker niet de beste (kosten)technische en ruimtelijke oplossing was.

In 2013 is landelijk door RWS het concept pilot Meerlaagsveiligheid ingesteld waarvan Marken deel uit maakt. Naast dijkversterking (laag 1) wordt ook gekeken naar maatregelen in de openbare ruimte op het maaiveld (laag
2) en naar evacuatie- en zelfredzaamheidsmaatregelen (laag 3). In september 2014 zijn door Rijkswaterstaat, op basis van eerder geformuleerde en bestuurlijk vastgestelde strategieën, vijf oplossingsrichtingen gepresenteerd. Eind 2014 is een bestuurlijke keuze gemaakt welke oplossingsrichtingen in 2015 nader worden uitgewerkt. De werkgroep Dijkversterking heeft daarbij doorlopend aandacht gevraagd voor de slechte fundering van het huidige dijkprofiel waar slechts beperkt gehoor aan is gegeven.
Binnen de nu uit te werken oplossingsrichtingen wordt namelijk alleen voor de Zuidkade het zogenaamde Markeralternatief van de werkgroep dijkversterking van De Eilandraad meegenomen. Dit is een buitenwaartse versterking met grondverbetering op een fundering van zand die ruim vijftig jaar geleden ook is toegepast bij de
verbindingsdijk naar Marken. Ondanks het feit dat de problematiek voor de Westkade niet anders is dan voor de Zuidkade, wordt daar het Marker-alternatief niet nader uitgewerkt.

In tegenstelling tot de voorstellen uit 2012 wordt nu ook de Noordkade meegenomen in de dijkversterkingsplannen. Dit vanwege mogelijke problemen met de macrostabiliteit maar vooral ook vanwege kansen tot natuurcompensatie (vooroevers) en het omvormen van het dijkprofiel tot een samenhangend geheel met de rest van de omringdijk.

De haven valt niet binnen de dijkversterkingsplannen van Rijkswaterstaat en is alleen onderwerp van gesprek met Rijkswaterstaat als het gaat om onkruidbestrijding en herstel van beschoeiingen. Verder loopt er al jaren een discussie welke partij de haven uiteindelijk in beheer en onderhoud neemt. Rijkswaterstaat wil er vanaf en de gemeente Waterland wil zich de rol van beheerder vooralsnog niet toe-eigenen. Ook het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier is een kandidaat. Zij nemen immers na de dijkversterking ook het beheer en onderhoud van de dan nieuwe omringdijk over.

De haven betreft echter meer dan alleen onderhoud. Het gaat ook over evaluatie van de recent gerealiseerde terrassen, verbeteren van het stallen van fietsen en het realiseren van een bestendig beheer van de aanwezige toilet- en douchevoorziening en ook het verbeteren van voorzieningen bij de in 2014 gerealiseerde zwemlocatie. Daarnaast zijn de toegang tot en verdeling binnen de haven voor grotere schepen zoals van de Marken Express en de bruine vloot een onderwerp van gesprek. Verder zijn voor de watersportvereniging Marken de ligplaatsen een aantal jaren geleden heringericht en met watersportvereniging Het IJ zal gesproken moeten worden hoe hun toekomstvisie eruitziet. Ook net buiten de haven waren recent ontwikkelingen gaande zoals een voorgenomen, maar door de Raad van State geschrapte, cruisesteiger.

1D) Huidige situatie - Ontwikkelingen binnen de omringdijk
In 2013 is het bestemmingsplan Marken voor tien jaar vastgesteld. Uitgangspunt was om een consoliderend bestemmingsplan op te stellen en daar werd, afhankelijk van de belangen van de gemeente Waterland, wat divers mee omgegaan. Daar waar burgers met initiatieven kwamen, werd al snel verwezen naar het consoliderende karakter en de mogelijkheid om in een later stadium een postzegelbestemmingsplanprocedure te starten. Daar waar de gemeente Waterland zelf belangen had, werd al snel de optie wijzigingsbevoegdheid ingezet zoals bijvoorbeeld bij de voorgenomen cruisesteiger. Qua duurzaamheid richt het Bestemmingsplan Marken 2013 zich vooral op zonnepanelen en niet op windmolens. Er wordt, vanwege beperkte mogelijkheden voor zonnepanelen in de oude kern nu ruimte geboden voor zonnepanelen op de stal van boer Terlouw onder regie van een plaatselijke coöperatie.

Ondertussen lopen er binnen ruim één jaar al drie postzegelbestemmingsplannen. Hiervan is er eind 2014 één afgerond (woningen Buurterstraat), één net gestart maar vanwege verkoop van het betreffende pand weer stilgelegd (hotel Kruisbaakweg) en zit er één in de vooroverlegfase (oude winkel Kes en oude gemeentehuis). Het postzegelbestemmingsplan Bennewerf was al in 2011 gestart en ligt sinds de voorontwerpfase stil. Bovenstaande voorbeelden maken duidelijk dat er via de postzegelbestemmingsplanprocedure veel mogelijk is binnen het vastgestelde consoliderende bestemmingsplan. Het kost echter wel extra tijd en geld wat initiatieven mogelijk in de kiem kan smoren. Voor kleinere initiatieven zoals het plaatsen van een geldautomaat bij de gevel van Deen en het eventueel toch realiseren van sanitaire (camper)voorzieningen bij de algemene parkeerplaats, zijn wellicht andere wegen mogelijk dan de uitgebreide postzegelbestemmingsplan-procedure.

2) Wat willen we bereiken

2A) Wat willen we bereiken - Onderhoud Openbare Ruimte
Wij willen bereiken dat Marken en haar toegang functioneel, schoon, heel en veilig is maar vooral ook passend bij de toplocatie die Marken vervult als toeristische attractie.

2B) Wat willen we bereiken - Ontwikkelingen buitendijks
Wij willen bereiken dat het Markermeer en de Gouwzee met haar kustlijnen zo veel als mogelijk open, stil en rustig blijven. De aanwezige flora en fauna moet minimaal op het huidige niveau worden gehandhaafd en waar mogelijk zelfs in kwantiteit en kwaliteit toenemen. Eventuele duurzaamheidsmaatregelen bij de Nes zijn in principe welkom, mits van te voren goed afgewogen en afgestemd met de inwoners van Marken.

2C) Wat willen we bereiken - Ontwikkelingen omringdijk (inclusief de haven)
Wat de dijkversterking betreft willen wij bereiken dat reeds geformuleerde Pijlers Waterveiligheid en Marker Waarden als richtsnoer worden aanhouden. Dit betekent basisveiligheid welke toekomstbestendig is voor iedereen die achter dijken woont en oplossingen die passen bij de specifieke cultuurhistorie, landschappelijke en
ruimtelijke eigenschappen van Marken. Daar voegen wij nog aan toe het beperken van overlast en schade ten gevolge van de dijkversterking zelf en het toekomstig onderhoud daarvan. Juist daarom pleit De Eilandraad voor een buitenwaarts versterkte dijk op een fundering van zand. Aanleg kan vooral vanaf het water plaatsvinden (minder overlast), zetting zal nagenoeg niet optreden (minder onderhoud en daarmee minder overlast), overhoogte is slechts minimaal nodig (slank profiel passend bij de cultuurhistorische waarden is dus mogelijk) en lifecyclekosten zijn bij een planperiode van vijftig jaar (en meer) ook op de hele lange termijn gunstig.

Ook willen wij bereiken dat meekoppelkansen binnen het dijkversterkingsplan ten volle worden benut. Gedacht wordt daarbij aan het verhogen van de recreatieve waarde van de omringdijk (steigers, toiletvoorzieningen, et cetera), het realiseren van voorzieningen voor het te water laten van kleine bootjes nabij bewoonde gebieden en het inpassen van parkeermogelijkheden voor wandelaars die hun rondje omringdijk willen starten bij Het Kruis.

Wat betreft de haven willen wij bereiken dat Marken als oude Zuiderzeehaven haar cultuurhistorische waarde beter uit de verf laat komen en van daaruit als unieke locatie in Nederland boven het basisniveau wordt onderhouden. Belangen van bewoners, diverse ondernemers en watersporters moeten tegen elkaar worden
afgewogen onder regie van de toekomstige beheerder van de haven. De Eilandraad is bereid daar een rol in te spelen.

2D) Wat willen we bereiken - Ontwikkelingen binnen de omringdijk
Wat we willen bereiken is sterk afhankelijk van andere ontwikkelingen en het verbinden van thema’s. Als bijvoorbeeld het verkeerscirculatieplan uitwijst dat er een extra ontsluitingsweg nodig is en dat de brandweer verplaatst moet worden, dan willen wij als Eilandraad na overleg met inwoners tijdens onze openbare vergaderingen dat uiteraard nastreven. Wij beseffen echter dat de gemeente Waterland daarvoor het initiatief moet nemen en de vereiste postzegelbestemmingsplanprocedure in gang moet zetten. Het staat vervolgens iedere inwoner vrij om zienswijzen en bezwaren in te dienen; het algemeen belang raakt namelijk vrijwel altijd het persoonlijke belang. Wat betreft bevorderen van duurzaamheid (Marken 100% duurzaam?) willen wij bereiken dat eerst alle mogelijkheden binnen Marken serieus worden onderzocht en pas daarna afwegingen worden gemaakt. Wat betreft woningbouw is vooralsnog het uitgangspunt om eerst binnen de huidige bebouwingscontouren oplossingen te zoeken en pas daarna daarbuiten. Voor nadere analyse en toelichting wordt verwezen naar het
thema Wonen binnen deze Visie voor Marken op de Toekomst. Uiteraard leiden de uiteindelijke uitkomsten ook tot het inzetten van nieuwe postzegelbestemmingsplanprocedures. Wat betreft toerisme zal vooral nagedacht moeten worden over het terugdringen van overlast. Dat kunnen ook
maatregelen in de openbare ruimte zijn zoals afsluitingen of juist extra voorzieningen. Voor nadere analyse en toelichting wordt verwezen naar het thema Toerisme binnen deze Visie voor Marken op de Toekomst.

3) Hoe doen we dat

3A) Hoe doen we dat - Onderhoud Openbare Ruimte en verkeersveiligheid
Wat betreft functioneel, schoon en heel wijzen wij de betreffende beheerders op hun verantwoordelijkheid waar het gaat om onderhoud op basisniveau. Dit kan iedere inwoner doen door gebruik te maken van meldingsmogelijkheden bij betreffende instanties. Als aanvulling verzamelt De Eilandraad meldingen om waar
nodig extra druk uit te oefenen. Waar het gaat om onderhoud boven basisniveau, dus passend bij de toeristische toplocatie die Marken is, bieden opbrengsten uit parkeergelden en dagtoeristenbelasting uitkomst. Deze moeten dan als doelbelasting worden gekoppeld aan het realiseren van een hoger onderhoudsniveau. Toeristische ondernemers kunnen daarnaast ook bijdragen.

Wat betreft veilig heeft Rijkswaterstaat, op aandringen en in samenspraak met De Eilandraad, reeds een tussentijds onderhoudsplan goedgekeurd. Dit betreft de periode 2014 tot de start van de dijkversterking in 2018. Onderdeel is herbestrating van het pad op de dijk (verkeersveiligheid) en herstellen van verzakte buitentaluds (waterveiligheid). Verder wordt bij het nieuwe dijkontwerp rekening gehouden met veilig en duurzaam onderhoud.

Naar verwachting gaat provincie Noord-Holland in 2017 aan de slag met onderhoud en de mogelijke herinrichting van de nu als onveilig bestempelde weg N518 tussen Monnickendam en Marken. De provincie streeft naar een compromis tussen een erftoegangsweg en een gebiedsontsluitingsweg. De Eilandraad heeft via een in september 2014 onder de Marker bevolking gehouden enquête de wensen van de Marker bevolking op dit punt in kaart gebracht en in oktober via een brief aan de provincie en de gemeente Waterland kenbaar gemaakt. Vervolgens is er op basis van individuele gesprekken met betrokken partijen, waaronder ook het Hoogheemraadschap en de Stadsregio Amsterdam, een schriftelijk advies vanuit De Eilandraad geformuleerd. Daarbij constateren wij onder meer dat de gemeente Waterland politiek verdeeld blijkt te zijn over de te nemen maatregelen maar dat de Markers bij een aantal onderwerpen behoorlijk duidelijk zijn in hun voorkeur.

Bij de gemeente Waterland zal vanuit functioneel, heel en veilig door De Eilandraad worden aangedrongen op een verkeerscirculatieplan voor in ieder geval de oude kern. Van daaruit moeten oplossingen komen voor het zwaar verkeer, waaronder ook de brandweer, en conflicterende verkeersstromen. Gedacht wordt aan het
verplaatsen van de brandweerkazerne, invoeren van eenrichtingsverkeer, toevoegen van extra ontsluitingswegen, beperking van het aantal parkeervergunningen per huishouden en een duidelijke regeling voor bezoekers van inwoners. Verder dient de gemeente Waterland de consequenties van de herinrichting van de algemene parkeerplaats en het aanbrengen van komborden te evalueren en waar mogelijk verbeteringen uit te voeren. De Eilandraad zal via haar werkgroep Openbare Ruimte bijdragen aan deze evaluatie.

3B) Hoe doen we dat - Ontwikkelingen buitendijks
Als Eilandraad blijven wij alle ontwikkelingen op de voet volgen. Met behulp van andere instanties streven wij er naar dat men binnen deze ontwikkelingen rekening houdt met de Visie voor Marken op de Toekomst. Breed draagvlak wordt daarbij gegenereerd vanuit het feit dat Marken een uniek stukje Nederland is. Zowel inwoners als bezoekers moeten hier plezier aan kunnen beleven.

De verscheidenheid in onderwerpen die buitendijks spelen zullen echter verdeeld over verschillende lagen gemonitord moeten worden. Voor onderstaande onderwerpen kunnen wij als Markers zelf de vinger goed aan de pols houden dan wel de ontwikkelingen beïnvloeden:

• Het dijkversterkingsproject van de Marker omringdijk
• Ideeën over ontwikkelingen van de Bukdijk en de Nes
• Mogelijke ontwikkelingen in en rond de haven nadat duidelijk is wie deze definitief gaat beheren
• Duurzame energieprojecten direct grenzend aan Marken (inclusief Nes en Bukdijk)

Wat betreft zaken die verder weg van Marken spelen, kan de gemeente Waterland beter een rol spelen met de Visie voor Marken op de Toekomst als leidraad:

• Het volgen van de ontwikkelingen (en consequenties) van de Marker Wadden
• De inpolderingsontwikkelingen (van Almere) tussen Lelystad en Amsterdam
• De uitbreiding van de luchthaven in Lelystad
• Het dijkversterkingsproject Hoorn-Amsterdam
• Vergunningverlening voor evenementen en ondernemersinitiatieven

3C) Hoe doen we dat - Ontwikkelingen omringdijk (inclusief de haven)
Als volwaardig partner van Rijkswaterstaat nemen De Eilandraad en bewoners deel aan het ontwerpproces van de omringdijk. Naar verwachting worden er in 2015 definitieve keuzes gemaakt en ligt de toekomst op dit punt feitelijk vast. Wat betreft de haven moet eerst duidelijk worden wie de toekomstige beheerder wordt zodat van daaruit regie en afstemming plaatsvindt.

3D) Hoe doen we dat - Ontwikkelingen binnen de omringdijk
Als Eilandraad volgen wij lopende en nieuwe postzegelbestemmingsplanprocedures op de voet en leveren via die procedures formeel input. Verder zijn wij in informele gesprekken alert op mogelijke dwarsverbanden en kansen zodat deze bij diverse afwegingen worden meegenomen. Verder houden wij tijdig het uiterlijk in 2023 te actualiseren algehele bestemmingsplan tegen het licht zodat dit plan aansluit op de Visie voor Marken op de Toekomst.

4) Onze opdracht

In algemene zin zal De Eilandraad informeren, adviseren en waar sprake is van direct belang voor Marken de trekkersrol op zich nemen. Wat betreft het informeren zal De Eilandraad nóg nadrukkelijker de inwoners wijzen  op mogelijkheden om gebreken in de openbare ruimte te melden bij de juiste instanties. Verder zal De Eilandraad waar nodig klachten bundelen zodat er een sterker signaal wordt afgegeven. Dit naast datgene wat De Eilandraad nu al doet via de reguliere contacten met de betreffende overheden. Voor aankondiging van werkzaamheden in de openbare ruimte en het voornemen om omgevingsvergunningen te verlenen, verwijst De Eilandraad nadrukkelijk naar de gemeentepagina in Ons Streekblad en de website van de gemeente Waterland. Deze berichten worden vrijwel altijd overgenomen op www.markernieuws.com. De Eilandraad informeert via www.eilandraad.nl alleen over zaken waar zij zelf actief bij betrokken is en ook die
berichten worden vrijwel altijd overgenomen door Marker Nieuws. Verder blijft De Eilandraad de inwoners wijzen op bezwaarmogelijkheden, ook waar het gaat om andere overheden dan de gemeente Waterland. 

Wat betreft adviseren is De Eilandraad een serieuze gesprekspartner van zowel de gemeente Waterland als Rijkswaterstaat en van daaruit is er veelvuldig contact. Zo is De Eilandraad betrokken bij het ontwerp van de dijkversterking en het inrichten en onderhouden van de openbare ruimte. Ook heeft De Eilandraad de resultaten van de enquête over de voorgenomen herinrichting van de N518 aangeboden aan provincie Noord-Holland en hoopt daarmee ook voor hen een serieuze gesprekspartner te worden. Verder is De Eilandraad betrokken bij het realiseren van een monument ter herdenking van de Watersnood 1916.

De Eilandraad draagt zo bij aan het realiseren van draagvlak en brengt specifieke Marker kennis in. Waar nodig worden werkgroepen opgericht om onder meer adviesdocumenten op te stellen en een bredere input vanuit de bevolking te krijgen. Feitelijk sluit dat aan op de tendens binnen de overheid dat er meer aan de burgers wordt overgelaten op basis van gewenste burgerparticipatie en daarmee het verkleinen van de afstand tussen overheid en burgers. Bij adviseren hoort niet alleen reageren als ons om advies wordt gevraagd, maar ook proactief overheden aansporen om met een knelpunt aan de slag te gaan. Onder die noemer vallen, naast het komen tot een gezamenlijke visie voor Marken, het aandringen op een verkeerscirculatieplan en de evaluatie van zowel de herinrichting van de parkeerplaats als de evaluatie van het plaatsen van extra bebouwde komborden.

5) Hoe organiseren we dat

Sinds de doorstart in 2012 realiseert De Eilandraad haar opdracht vooral met de inzet van werkgroepen. Begin 2014 is zelfs het Huishoudelijk Reglement van de Stichting hierop aangepast nadat eind 2013 bleek dat deze aanpak werkte. Wat betreft het thema Openbare Ruimte is het streven om hieronder uiteindelijk drie
werkgroepen te vormen namelijk: Onderhoud en verkeersveiligheid, Ontwikkelingen binnen en buitendijks en Dijkversterking waarvan de laatste al geruime tijd zelfstandig functioneert. Verder zullen het bestuur van De Eilandraad en haar werkgroepvoorzitters zich blijven profileren als serieuze gesprekspartner en van daaruit het netwerk verder uitbouwen. De toon mag dan soms kritisch zijn maar wel met de bedoeling vooruitgang te boeken voor Marken en altijd vanuit de basisgedachte behoud van leefbaarheid voor de lange termijn.

6) Raakvlakken met andere thema’s

De thema’s staan niet op zichzelf. Allereerst zijn er dwarsverbanden tussen de sub-thema’s binnen Openbare Ruimte zelf. Denk bijvoorbeeld aan het ontwerp van de dijk waar oplossingen liggen voor toekomstig onderhoud en het veiliger maken van de parkeersituatie bij het Kruis in combinatie met het realiseren van een plaats voor een noodgemaal. Ook zijn er dwarsverbanden naar de andere thema’s zoals bijvoorbeeld Toerisme. Hier bekijken we hoe onze bezoekers meer waar voor hun geld kunnen krijgen en tegelijkertijd Marken naar een onderhoudsniveau kunnen tillen dat hoort bij Marken als toeristische toplocatie. Daarmee wordt het ook
prettiger voor haar inwoners hetgeen de overlast door toeristen mogelijk deels compenseert. Ook is er bijvoorbeeld een dwarsverband naar het thema Wonen waar het gaat om tegengaan van verkrotting en vanuit opbrengsten van toeristen actief ondersteunen van het onderhoud van monumenten.

7) Wat verwachten wij van de gemeente Waterland

Op basis van het bovenstaande komen wij tot de volgende lijst van punten waarover de gemeente Waterland een standpunt moet innemen. Daarbij dient de  gemeente Waterland als lokale overheid in eerste instantie het belang van Marken en haar inwoners centraal te stellen, waarbij uiteraard ook rekening wordt gehouden met andere inwoners van de gemeente dan wel belangen die de gemeente Waterland zelf heeft.

• Onderhoud en kwaliteit wegen, bruggen en groen naar hoger niveau tillen in plaats van het huidige onderhoud beneden basisniveau (te financieren uit dagtoeristenbelasting en parkeergelden)

• Opstellen verkeerscirculatieplan (optie extra ontsluitingsweg, invoeren eenrichtingsverkeer, verplaatsen Brandweer, et cetera)

• Duidelijke randvoorwaarden stellen aan dijkversterking die aansluiten bij de wensen van De Eilandraad (in ieder geval het tegengaan overlast en schade maar ook borgen ruimtelijke kwaliteit)
• Duidelijk standpunt innemen over welke meekoppelkansen kansrijk worden geacht binnen het dijkversterkingsproject (zoals meer recreatieve voorzieningen en parkeren bij het Kruis)
• Standpunt innemen over de waarde van door De Eilandraad georganiseerde enquêtes (onder meer ontwikkelingsmogelijkheden Bukdijk, wel of niet bouwen buiten de huidige bebouwingscontour en voorkeuren over de herinrichting van de N518)
• Maatregelen komborden en algemene parkeerplaats evalueren en waar nodig aanpassingen uitvoeren (onder meer wel of geen komborden, bereikbaarheid Deen voor fietsers, et cetera)
• Duidelijk onderbouwd standpunt innemen over het wel of niet in beheer nemen van de haven en de mogelijk bijbehorende regiefunctie (kansen en bedreigingen formuleren).
• Een duidelijk geluid laten horen naar andere overheden waar het gaat om ontwikkelingen rondom Marken (onder meer vliegveld Lelystad, uitbreiding Almere richting het Markermeer, dijkversterkingsproject Hoorn-Amsterdam)
• Combinatiekansen mede identificeren en borgen binnen nog te starten postzegelbestemmingsplanprocedures en nu al nadenken welke wijzigingen nodig zijn in het Bestemmingsplan Marken 2013 om aan te kunnen sluiten op de Visie voor Marken op de Toekomst.